assistent Joef

Pauze, even bijwarmen boven de notebook-ventilator.
Met één druk van een pootje op het toetsenbord zet Joef soms nog de spellingschecker aan.



Joef is volgens de van de Balkan afkomstige dierenarts geboren "met een konijnenneus.
Ha... ha... hoe zeggen jullie dat? Hazenlip! Is helemaal niet erg, kan hij honderd mee worden hoor!"

Joef verstond van deze diagnose helemaal niets.
Hij is afkomstig van 1500 meter hoogte in de sneeuw van het Kaukasusgebergte, waar twee hoogbejaarde Britse damestoeristen begaan met de leefomstandigheden van de soort - de Turkse Van - in de jaren vijftig op hun terugreis ooit enige exemplaren meesmokkelden naar West-Europa. Sindsdien leeft de Van - rode kop, rode staart, daartussen alleen wit met soms nog een vlek of wat op de dikke wintervacht - tussen zijn wat kleinere, gedomesticeerde soortgenoten ook in ons 'beschaafd' deel van de wereld. Nog een kenmerk van de Turkse Van naast de karakteristieke kleur en angora jas met lange, dikkere haren is zijn stel stevige, bijna kangaroe-achtige achterpoten. Die verschaffen deze katachtige een forse sprong- en klimkracht, zoals stadsduiven op 20, 25 meter hoogte boven in populieren wel weten. Telkens beseffen hogerop veilig wanende duiven pas het gevaar, als ze door het razendsnelle klimtempo van de Van al gesnapt zijn.
De Van ziet ook niet op tegen water, het is de enige kat die kan zwemmen.

"Joef" werd aangebracht door kinderen van een stedelijke basisschool, die hadden vernomen van een overcompleet geworden nest jongen. De juf, verteerd door het medelijden van de aangedane klasseleerlingen, werd gemaand tot sociale actie: "Joef, joef! Het is een Turk, een Turkse kat!"
Zo kwam Joefje terecht in de achtertuinen van de Rotterdamse noordrand.
Waar hij dagelijks weer nieuwe speelkameraadjes ontdekt in vijvers, poelen, plassen of onder tal van heesters: kikkers en veldmuizen zijn de laatste tijd favoriet. De twee- of viervoetige 'prooien' worden keurig met een pootje gevangen, uit het water of uit een struik gehaald en - bang dat hij ze beschadigt met zijn hoektanden - met nog halfopen kattenbek naar het 'thuisterrein' versleept. Daar begint het rennen en springen van de gevangenen tot groot genoegen van Joef - die diep teleurgesteld is als de speelmakkers, die hier uiteraard niet van gediend zijn, na een halfuurtje vermoeid stil vallen. Uit frustratie dat de 'prooi' niet meer beweegt dan wel onder deze condities niet meer wenst verder te spelen, tracht de Van zijn maatjes al gooiend, pingpongend, schuivend of zacht prikkend met zijn pootjes weer tot leven te brengen. Veel kikkers, en ook muizen trouwens, kunnen lang volhouden zich koest of 'dood' te houden. De oosterse genen van Joef, die nu volledig in slaap is geraakt door desinteresse, waarschuwen de kat kennelijk niet voor ophanden zijnd bedrog van de tegenpartij: die heeft zich na een korte schijndood intussen via de struiken weer kwiek uit de voeten gemaakt. Game over!

De volgende dag bevat een herhaling van het spelritueel. Joefje gaat weer vol hoop op zoek naar een speelvriendje, en komt een uur later vrolijk met het ontkomen slachtoffer van de vorige avond terug... Waarna de kikker of muis opnieuw mogen ontsnappen.

Wat de terugkeer op zo'n dierenspeelterrein betreft heeft De Balustrade in Rotterdam-West misschien de ideale oplossing: in de achtertuin van deze boekhandel bevinden zich drie royale openingen in aangrenzende heggen naar het pand van de buren, met schuin omhoog vanaf een grasveld loopplankiers. De timmerconstructies in de bladerenmuur, mét anti-slipstroken omhoog, zijn voorzien van borden met de aanduiding "KIKKERTRAP".
Ook voor bewegwijzering en richtingspijlen naar de trappen is nog bijna door de boekwinkel gezorgd.
Idee voor wellicht nog een bordje Hier Muizentrap?
Joef zal zeker graag een dagje komen spelen!
Boeken zullen er niet onmiddellijk zijn belangstelling hebben, de omslagen liggen niet lekker en zacht genoeg voor zijn Kaukasische gemoed, nee papier en planken met krappe bergruimte dat is meer iets voor zijn bazen.

Eén boekenpoes voor Rotterdam is trouwens ook genoeg, meent Joef. Die positie bekleedt tenslotte al jaren met afstand en zonder enige concurrentie zwarte "Piet", de bijkans publieke huiskat van boekverkoopster Maria Heiden van v/h Van Gennep.
Piet ligt al sinds mensenheugenis bovenóp of snurkend tussen de stapels boeken in de winkel, of slaapt onverstoord verder met de middagzon tegen het warme glas in Maria's fraaie etalage.



Schrijver Hugo Claus signeert De zwaardvis in de boekwinkel aan de Rotterdamse Oude Binnenweg (1994). Op de tafel links boekenPiet “van Gennep”.
Met dank aan www.cgbs.nl/vangennep - foto Ries van Wendel de Joode